स्मार्टफाेनले बालबालिकाको शिक्षालाई मद्दत गरिरहेको छ कि हानि ?

स्वीडेनी सरकारले २०२६ जुलाई १ देखि विद्यालयहरूमा स्मार्टफोन प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय गरेको छ ।

स्वीडेनकी शिक्षामन्त्री लोट्टा एडहोमले हालै पत्रकार सम्मेलनमार्फत देशभरका प्राथमिक र माध्यमिक विद्यालयहरूमा स्मार्टफोन प्रतिबन्ध गरिने घोषणा गर्नुभएको हो । 

उहाँले वैज्ञानिक अनुसन्धानका आधारमा विद्यार्थीहरूले आफ्नो फोनबिना कक्षामा राम्रो महसुस गर्ने बताउनुभयो । स्मार्टफोनले विद्यार्थीहरूलाई विचलित गर्ने र परीक्षाको नतिजामा नकारात्मक असर पार्ने उहाँको तर्क छ । 

एडहोमले कक्षाकोठामा प्रवेश गर्नुअघि विद्यार्थीहरूको फोन सङ्कलन गरी बन्द गरिएको बक्समा भण्डारण गरिने र शिक्षकहरूले कक्षाको समयमा प्रयोग नगर्ने सुनिश्चित गर्दै तोकिएको ठाउँमा फोन राख्ने व्यवस्था मिलाइने बताउनुभयो । 

स्कुलहरूमा प्रविधि र डिजिटल माध्यमले बालबालिकाको सिकाइमा असर पारिरहेको निष्कर्षसहित स्वीडेनी सरकारले डिजिटल सिकाइको सट्टा परम्परागत पठन र लेखनमा ठूलो लगानी बढाएको हो ।

स्वीडेनको यो निर्णयले विश्वभर नै तरंग ल्याएको छ । 

तपाईंलाई के लाग्छ ? स्क्रिनले हाम्रा बालबालिकाको शिक्षालाई मद्दत गरिरहेको छ या हानि ?

बालबालिकाले भौतिक पुस्तकबाट पढ्दा बढी ध्यान केन्द्रित गर्न सक्ने र लामो समयसम्म स्मरण गर्न सक्ने एकथरीको तर्क छ । सँगै अर्काथरीको विश्वास छ– प्रविधि भविष्य हो र बच्चाहरूले यसलाई चाँडै नेभिगेट गर्न सिक्नुपर्छ ।

यो एकदमै रोचक बहस हो । दुवै पक्षका निश्चित रूपमा फाइदा र बेफाइदा छन् । भौतिक पुस्तक र हस्तलेखनले ध्यान केन्द्रित गर्न र स्मरणशक्ति कायम राख्न मद्दत गर्छ भन्ने तर्क अर्थपूर्ण छ । 

विभिन्न अनुसन्धानले सुझाव दिएका छन्– जब हामी हातले लेख्छौं, हामी सामग्रीसँग गहिरो रूपमा संलग्न हुन्छौं । भौतिक रूपमा पृष्ठहरू पल्टाउने, रेखांकित गर्ने र नोटहरू बनाउने कार्यले स्क्रिनहरूले नगर्ने तरिकाको सिकाइलाई बढाउन सक्छ ।

अर्कोतर्फ, आज जताततै प्रविधिको पहुँच छ र आधुनिक करियरका लागि डिजिटल उपकरणहरूमा दक्षता महत्वपूर्ण छ । प्रविधिले सिकाइलाई अझ अन्तरक्रियात्मक, विविध र व्यक्तिगत बनाउने विश्वास गरिन्छ ।